Świat wonności zamknięty w buteleczce -

Opublikowane przez Ukryte Piękno 24.6.19 1 komentarz

- czyli, czym różnią się perfumy od wody toaletowej i od czego zależy trwałość zapachu


Lato to czas, w którym nasze zmysły mogą szczególnie rozkoszować się pięknem stworzonego świata. Dojrzewają owoce, niebo nabiera intensywnie błękitnego koloru, czujemy wyraźnie na twarzy promienie słońca, skórę łaskocze ciepły wiaterek (a czasem letni deszcz :))….

O tej porze roku nasze otoczenie jest też coraz bogatsze w przeróżne zapachy, zza otwartego okna dochodzi do nas zapach skoszonej trawy, kwitnących kwiatów… co sprzyja też chęci, by nadać i naszemu ciału ładny zapach.

Przed wyruszeniem na pachnidełkowe zakupy, polecam przeczytać kilka słów teorii, by zobaczyć że np. buteleczki z zamkniętym w nim zapachem powszechnie nazywane perfumami, często są jednak wodą toaletową. W czym tkwi różnica? Zapraszam do lektury ;)


Słowo „perfumy” pochodzi z języka francuskiego, od wyrażenia „par fumée” co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „przez dym” . Prawdopodobnie pierwsze kompozycje zapachowe powstawały przez palenie żywic, drewna i innych mieszanek naturalnych.

Każdy zapach zawiera w sobie kompozycję olejków eterycznych (naturalnych i syntetycznych) rozpuszczonych najczęściej w wodzie lub różnych typach alkoholu. Cały sekret tkwi w stężeniu nut zapachowych i to właśnie od tego zależy, czy dany produkt będzie miał na flakoniku na przykład napis Eau de Toilette czy Eau de Parfum.

„Czysty”, 100% olejek perfumowy podrażniałby naszą skórę i mógłby być nieprzyjemny dla nosa, dlatego trzeba dodać do niego odpowiednie substancje. Powszechnie na środki nadające ciału ładny zapach, mówi się perfumy, jednak pomiędzy różnymi kompozycjami zamkniętymi w flakoniku zachodzą różnice zależne od stężenia.

Rodzaje kompozycji zapachowych :


  • Extrait de Parfum (ekstrakt perfum) – mają najwyższe stężenie olejków eterycznych 44-60%; Ze względu na duże skondensowanie olejków, mają też wysoką cenę i są produktami luksusowymi. Trudno je znaleźć na rynku - jako produkty ekskluzywne dostępne są raczej dla kolekcjonerów. Poszczególne nuty zapachowe w ekstraktach rozwijają się dłużej i więcej czasu utrzymują się na skórze. Olejki mogą barwić ubrania, więc używa się je wyłącznie na skórę.
  • Parfum (perfumy, ekstrakt, perfumy właściwe) – stężenie 15-43%;
  • Eau de Parfum (woda perfumowana), skrót EdP – stężenie olejków eterycznych w granicach 10-20%; W swojej ofercie posiadają je wszystkie firmy produkujące perfumy, od tych bardziej luksusowych po te produkujące odpowiedniki.
  • Eau de Toilette (woda toaletowa) skrót EdT – najczęściej wybierana, stężenie 5-15%; Tańsza od wody perfumowanej. Często błędnie nazywa się też ją zamiennie wodą perfumowaną. Tym czasem słowa „woda perfumowana” i „woda toaletowa” nie są synonimami.
  • Eau de Cologne (woda kolońska) skrót EdC – stężenie 3-8%; TM Koelnisch Wasser. Jak sama nazwa wskazuje produkt powstał w niemieckim mieście, Kolonii, w XVIII wieku. Początkowo pito ją i sprzedawano jako lek - „eliksir zdrowia”. Legenda głosi, że recepta na cudowną „aqua mirabilis" pochodzi od kartuskiego mnicha. Obecnie wody kolońskie to produkty głownie dla mężczyzn, używane zamiennie z wodami do golenia (te mają mniejsze stężenie alkoholu i dodatki substancji łagodzących podrażnienia).
  • Eau Fraîche (woda odświeżająca) eau de solide skrót EdS – stężenie 1-3%; Można używać ją też na ubrania, bo nie pozostawia trwałych plam.
  • Mgiełka zapachowa – stężenie poniżej 1%. Tanie produkty, zwykle w małych opakowaniach, mogą służyć jako podręczny produkt „do torebki”, z którego korzystamy gdy chcemy się odświeżyć. 
  • Dezodoranty perfumowane - deodorant body spray - mają mniejsze skoncentrowanie zapachu niż w wodzie toaletowej, często są uzupełnieniem dla zestawu wody toaletowej lub wody perfumowanej danego zapachu. Występują w aluminiowych buteleczkach np. popularne C-thru Emerald Shine lub szklanych opakowaniach Adidas Fruity Rhythm (dlatego bywają mylnie brane za wodę toaletową)                                                               
EAU Intense i Eau Extreme to wyraźniejsze wersje podstawowych zapachów.
flanker - nowa edycja tego samego zapachu. Czasami flanker to nieco bardziej bogaty w zdobienia, udziwniony flakon, a czasami to zmodyfikowana lekko kompozycja zapachu podstawowego. Wprowadzane są na rynek z powodów marketingowych: wersja podstawowa ma już swoich odbiorców i jest znana i lubiana. Konsumenci jednak poszukują nowości, a całkowicie nowy zapach wymagałby dużych wydatków: gaża dla projektanta perfum, duże koszty kampanii reklamowej itd. Przykłady flankerów: Calvin Klein One wersja podstawowa, ma flakon z bezbarwnego, matowego szkła; flankery zwykle wydawane co roku jak np. Summer 2006, mają kolorowe flakony, Elizabeth Green Tea wersja podstawowa, flankery:  Green Tea Nectarine Blossom;  Avon Little Black dress wersja podstawowa, flanker Weekend

Od czego zależy trwałość perfum?

Przede wszystkim trzeba pamiętać, że odbiór zapachu to kwestia indywidualna, wiele zależy od tzw. „wrażliwości zapachowej”, stanu zdrowia a nawet… stosowanych leków. Także od indywidualnych kwestii emocjonalnych typu skojarzenia związane z danym zapachem, humorem itd. Więc trzeba mieć na uwadze, że np. osoby o mniejszej wrażliwości zapachowej, będą potrzebowały silniej skoncentrowanych zapachów, by uznać je za mocne. 
Według Marcina Budzyka, specjalisty chemii zapachów, trwałość perfum zależy m.in. od:

  • stopnia nawilżenia ciała - dłużej utrzymują się na dobrze nawilżonej skórze
  • składu bakteryjnego skóry (bakterie rozkładają niektóre związki zapachowe). Niektóre zapachy mogą ładnie pachnieć u naszej koleżanki, a w zetknięciu z naszą skórą mogą być nawet… nieprzyjemne i mniej/bardziej trwałe
  • temperatury ciała
  • składu chemicznego sebum, potu - trzeba więc pamiętać, że spryskiwanie ubrań nie jest miarodajne by zobaczyć jak będą pachniały na nas perfumy (choć tkaniny dłużej utrzymują zapach niż skóra)
  • cech środowiska: temperatury, wilgotności i innych cech zależnych od pogody
A ponadto od:

  • sposobu aplikacji - perfumy powinno nanosić się na miejsca gdzie pulsuje krew; również włosy „zatrzymują” dłużej zapach niż skóra. Błąd - myślenie, że pocieranie wcześniej spryskanych nadgarstków utrwali zapach. Jest odwrotnie: powoduje szybsze jego wyparowywanie 
  • rodzaju nut i użytych olejków zapachowych - mniej trwałe ze swej natury są np. nuty świeże, morskie, zapach mięty. Taki ich urok ;) Dla porównania dłużej na ciele utrzymują się np. nuty drzewne, orientalne. 
  • sposobu przechowywania - gdy są w jasnym, wilgotnym miejscu, o dużej zmienności temperatur, szybciej tracą swą trwałość, mogą zmienić też zapach i kolor. Łazienka więc może być nietrafionym pomieszczeniem do ich przechowywania
  • layeringu, czyli warstwowego nakładania zapachu przez nanoszenie kosmetyków uzupełniających z zestawu np. mycie się żelem o zapachu danych perfum, nakładanie balsamu, mgiełki, a na końcu wody perfumowanej, to bardzo utrwala zapach np. zestaw Elizabeth Arden Sunflowers  

Ciekawostki:

Powszechnie  uważa się, że perfumy o wyższej jakości są trwalsze. Niekoniecznie. Obecnie syntetyczne utrwalacze są tanie, więc często podróbki perfum mogą… nawet dłużej utrzymywać się na skórze niż perfumy oryginalne, dobrej jakości (które zawierają w sobie naturalne olejki, a nie sztucznie wytworzone ich odpowiedniki).

Często błędnie odmienia się słowo „perfumy”, gdyż nie posiada ono liczby pojedynczej (np.„Kupiłam perfum”), lub odmienia się słowo w wersji z języka francuskiego „parfum” („Ale ładnie pachnie ten parfum”). Poprawnie „Dostałam perfumy” 😃


Na stronie www.fragrantica.pl możemy znaleźć recenzje perfum, wyszukać perfumy według dominujących nut zapachowych. 

Przydatne linki:

W Internecie można znaleźć niekiedy różne informacje na temat stężeń olejków, w artykule podane są na podstawie Wikipedii i artykułu w New York Times https://www.nytimes.com/2018/07/12/smarter-living/differences-perfume-cologne-fragrance.html




Iwona Waszkowska